Okyanuslarla kaplı gezegen

1. Gliese 581d ismiyle adlandırılan gezegen yeni bir keşif değil ancak, astronomlar bu gezegenin yıldızı etrafında dolaştığı yörüngesi üzerinde yaptıkları derin araştırmalar sonucunda, yüzeyinde sıvı halde suyun bulunmasına olanak tanıyacak “yaşanabilir bölge”de bulunduğunu tespit etti.
   Cenevre Gözlemevi’nde bulunan Michel Mayor’ın “yaşanabilir bölge içinde bulunan en küçük kütleli gezegen” olarak ifade ettiği gezegenin, ilk keşfedildiğinde kendi yıldızı etrafındaki dönüşünü 83 günde tamamladığı tespit edilmişti ancak, yapılan son ölçümler bu sürenin 66 gün olduğunu ortaya koyuyor.
   Yörünge dönüşünün tamamlanış süresinin daha kısa olması, gezegenin yıldıza daha yakın, daha kısa bir yörünge izlediğine işaret. Dünya kütlesinin 7 katı büyüklüğünde olan Gliese 581d, bu nedenle Jüpiter gibi dev gaz gezegenlerden biri olamayacak kadar küçük, dünya gibi kayalık bir gezegen olamayacak kadar da büyük olduğu anlamına geliyor.
   Tahmin edildiği kadarıyla Güneş Sistemi dışındaki en küçük gezegen olan Gliese 581 e, ilüstrasyonda en öndeki gezegen olarak gösteriliyor. Astronomlar yeni güneş sisteminin Gliese 581 e’nin dışında, sırasıyla Gliese 581 b (yıldıza en yakın olarak görülen), c (ortada bulunan) ve d (mavimsi gezegen) olmak üzere 4 gezegeni olduğunu belirtiyor.
   YENİ SINIF
   Bilim insanları, gezegenin büyüklüğünden dolayı yüzeyinin buzlar ve metanla kaplı Uranüs ya da Neptün’e benzediğini, ancak yıldızına yakınlığı dolayısıyla yüzeyinin buzla değil, kilometrelerce derinliğe sahip suyla kaplı olabileceğini bildirdi. Bu da Gliese 581d’nin “Okyanus Gezegenler” adı verilen yeni bir gezegenler sınıfının ilk temsilcisi olabileceği anlamına geliyor.
   Bilim insanları, Gliese 581d’nin buz ve metanla kaplu Uranüs ve Neptün’e olan benzerliğinin, yaşanabilir bölgenin sıcaklığı sayesinde bozulacağını ifade ediyor. Bu durumda “Okyanus Gezegen” öngörüsünün güçlü bir ihtimal olduğu belirtiliyor.
   Gliese 581d gezegeninin yörüngesi ile ilgili yapılan araştırmalar sırasında ortaya çıkan bir başka gezegen olan Gliese 581e ise, Dünya’dan sadece 1.9 kat büyüklüğe sahip. Şimdiye kadar Güneş Sistemi dışında bulunan ve normal bir yıldız etrafında bulunan en küçük gezegen olan Gliese 581e, yıldızına oldukça yakın bir yörüngede seyrettiği için yüzünde su olma ihtimali yok denecek kadar az.
   Bilim insanları Gliese 581d’nin kayalık bir gezegen olduğunu tahmin ediyor. İki gezegen de Şili’de bulunan ESO teleskopuna takılmış HARPS adı verilen spektrograf (tayfçeker – spektrumları ölçmeye yarayan aygıt) ile belirlendi.